Spis treści

Autor: Jacek
Data publikacji: 08.01.2022 | Aktualizacja: 03.12.2024
Umowa o Dzieło. Zastosowanie tej umowy cywilnoprawnej

Umowa o Dzieło z przeniesieniem praw autorskich jest powszechnie stosowaną umową cywilnoprawną w obrocie gospodarczym. Jest to umowa rezultatu na wykonanie precyzyjnie określonego w umowie produktu lub usługi, który powstaje w wyniku pracy wykonawcy. W kontekście tworzenia stron i sklepów internetowych przekazanie praw autorskich zamawiającemu ma w pełni uzasadnione zastosowanie.
Umowa o Dzieło zabezpiecza prawa zamawiającego dużo staranniej, niż tradycyjna faktura. Prawa autorskie są to prawa do dysponowania powstałym dziełem i prawa do czerpania z niego korzyści majątkowych. Wartością dodaną jest też niższe opodatkowanie takiej umowy.
Wbrew obiegowej opinii umowy cywilnoprawne nie są w żadnym wypadku umowami „śmieciowymi”. Jest to umowa jak każda inna, mająca swoje ścisłe zastosowanie w przestrzeni gospodarczej. O tym czy jest korzystna czy nie decydują wyłącznie warunki ekonomiczne oraz kontekst zawarcia takiej umowy.
Od 1 stycznia 2021 r. w związku z Przepisami Tarczy Antykryzysowej powstał nowy obowiązek informowania ZUS o zawieranych umowach o dzieło. Od nowego roku ZUS musi prowadzić ewidencję takich umów. Obowiązek ten NIE dotyczy Umów o Dzieło:
❯ firm (np. stowarzyszenie, fundacja, spółka prawa handlowego) niezatrudniających pracowników, gdy nie są płatnikami składek.
❯ zawartych z własnym pracownikiem,
❯ wykonywanych na rzecz własnego pracodawcy, ale zawartych z innym podmiotem,
❯ zawartych z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą na wykonanie przez nie usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności,
Obowiązek informacyjny ZUS przy Umowie o Dzieło

Obowiązek informowania ZUS o zawarciu Umowy o Dzieło dotyczy Cię, jeśli jesteś płatnikiem składek lub osobą fizyczną i zlecasz wykonanie dzieła (zawierasz z wykonawcą umowę o dzieło). Bez względu na to, czy jesteś zarejestrowany w ZUS jako płatnik składek czy też nie.
Umowy zawarte po 1 stycznia 2021 r. należy wykazać w nowym formularzu RUD (Zgłoszenie umowy o dzieło). Wypełniony formularz należy złożyć w terminie 7 dni od zawarcia umowy do ZUS w wersji tradycyjnej albo elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
Umowa o dzieło, o ile nie jest zawarta z własnym pracodawcą, NIE jest oskładkowana. Należy tylko odprowadzić od niej zaliczkę na podatek dochodowy.
„W rejestrze znajdą się wyłącznie ogólne informacje dotyczące zamawiającego oraz wykonawcy umowy. Nie ma tam kwot, jest tylko przedmiot umowy. Rejestr będzie służył głównie do celów statystyczno-analitycznych a także do badania kierunków rozwoju przedsiębiorczości. To rozwiązanie ułatwi także weryfikację istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych. Nowe rozwiązanie pozwoli na skuteczniejsze udzielanie pomocy w ramach tarczy antykryzysowej, dzięki dokładniejszej wiedzy o skali zawieranych w Polsce Umów o Dzieło”.
Źródło: ZUS.pl (21.12.2020)
Popularność Umowy o Dzieło w 2023 roku

Dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych potwierdzają, że firmy i przedsiębiorstwa często korzystają z umów o dzieło. Zgodnie z informacją ZUS: „…analizy pokazują, że wbrew przypuszczeniom w Polsce nie zawiera się rocznie kilku milionów umów o dzieło. Od 1 stycznia do 30 września 2021 r. przekazano 796,3 tys. dokumentów ZUS RUD. Dotyczyły one ponad 1,2 mln umów o dzieło” – czytamy w komunikacie zakładu.
Dla wielu firm, szczególnie prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jest to idealne rozwiązanie. Jeśli nie chcesz albo nie możesz pozwolić sobie na zatrudnienie kogoś na etacie a masz pilny projekt do wykonania, chętnie oddelegujesz niektóre zadania w ramach umowy o dzieło. Jeśli wykonujący nie ma firmy, wariant B2B (fakturowanie) nie wchodzi w rachubę. Zostaje niezastąpiona Umowa o Dzieło pomimo konieczności obowiązku informacyjnego do ZUS.
Które branże zawierają najwięcej umów o dzieło?
Najwięcej umów o dzieło, jakie zostały zgłoszone przez płatników składek w trzecim kwartale 2022 roku, zajmuje się edukacją. Na kolejnych pozycjach znajduje się twórczość w dziedzinie kultury, rozrywki oraz produkcji filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych oraz muzycznych. Nieco dalej plasuje się działalność w ramach organizacji członkowskich.
Jakie korzyści wynikają z podpisania Umowy o Dzieło

Umowa o Dzieło, która NIE została zawarta z własnym pracodawcą, nie wiąże się z obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Zmiany, jakie przewiduje Polski Ład w kwestii składek, nie dotyczą więc wykonawców, którzy pobierają wynagrodzenie w ramach wykonanego dzieła. Takie osoby skorzystają z wyższej kwoty wolnej od podatku, a ci lepiej zarabiający z podniesionego drugiego progu. W związku z tym, dla wielu osób umowa o dzieło będzie bardzo atrakcyjnym rozwiązaniem.
Od Umowy o Dzieło należy zawsze odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy. Polski Ład 2.0, obniżył podstawową stawkę tego podatku z 17 do 12 procent. Oznacza to, że osoby wykonujące nieoskładkowane umowy o dzieło od 1 lipca 2022 r. otrzymują wyższe wynagrodzenie za wykonaną pracę.
W przypadku twórców oraz szeroko pojmowanych artystów, dla których jest to jedyna forma zarobkowania, wyższa wypłata nie oznacza wszystkich korzyści z ostatnich reform podatkowych. Przy umowach cywilnoprawnych obowiązuje kwota wolna od podatku, którą można wykorzystać dopiero na koniec roku, po rozliczeniu PIT. Kwota ta w 2022 r. wzrosła do 30 000 zł. Osoby rozliczające się za wykonane dzieła otrzymają wyższy niż w poprzednich latach zwrotu podatku na koniec roku. Kwota wolna odnosi się do wszystkich dochodów, a nie do każdej umowy osobno. Jeśli ktoś wykorzysta ją przy rozliczaniu umów o pracę, nie otrzyma zwrotu podatku z tytułu umów o dzieła.
Kiedy skorzystasz z 50% kosztów uzyskania przychodów?

Autorskie koszty uzyskania przychodów dotyczą między innymi twórców, uzyskujących przychody z przeniesienia praw autorskich. W 2024 r. podatnicy mogą odliczyć 50 proc. przychodów, nie więcej jednak niż 120 tys. zł rocznie. Dotyczy to zarówno umowy o pracę, umowy zlecenia oraz umowy o dzieło.
Podwyższone 50 procentowe koszty będą miały zastosowanie tylko w przypadku uzyskiwania przychodu z tytułu:
❯ zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego
❯ opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego,
❯ działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa,
❯ działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki,
❯ produkcji audialnej i audiowizualnej,
❯ działalności publicystycznej,
❯ tłumaczenia.
Jest to katalog zamknięty, co oznacza, że 50 procentowy koszt uzyskania przychodu można stosować wyłącznie do wyżej wymienionych przychodów.
Jednym z głównych warunków stosowania 50% kosztu uzyskania przychodu jest posiadanie przez twórcę statusu właściciela praw autorskich do wytworzonego utworu. Oznacza to, że pierwotnie musisz być właścicielem wytworzonych praw, które następnie są przenoszone na zleceniodawcę.
Gotowy wzór Umowy o Dzieło do pobrania w formacie PDF

Dostępny poniżej wzór umowy o dzieło posłuży zarówno zleceniodawcom, jak i wykonawcom dzieła, którego dotyczy umowa między stronami. Szablon umowy o dzieło został przygotowany według obowiązującego prawa, w funkcjonalnym formacie PDF. Wzór umowy o dzieło wymaga samodzielnej edycji (uzupełnienie danych i podpis). Znajdujące się pod tekstem umowy Oświadczenie Zleceniobiorcy jest załącznikiem do umowy i może stanowić jej integralną część.
Aby zaoszczędzić czas i zadbać o ochronę środowiska, przed ewentualnym wydrukiem tego dokumentu posłuż się darmowym programem online SmallPDF, który umożliwia łatwą i szybką edycję PDF. Bez problemu, jednym kliknięciem przeciągniesz swój dokument do okna tego programu gdzie uzupełnisz wszystkie dane a gotową umowę zapiszesz na swoim dysku.